Panamarenko Universum
Event
M HKA, Antwerpen
03 October 2014 - 29 March 2015
Panamarenko Universum was de grote en eenmalige terugkeer van Panamarenko (°1940, Antwerpen) naar zijn geboortestad Antwerpen. De retrospectieve Panamarenko Universum onderzocht welke werken in welke samenhang een ruggengraat voor Panamarenko’s oeuvre konden vormen. Voor het eerst werd een thematische en chronologische structuur aangebracht in de veelheid aan tuigen en toestellen die Panamarenko tussen 1965 en 2005 maakte.
Wie vandaag Panamarenko’s oeuvre overschouwt, zal merken dat elk tuig of object een autonome planeet is, waar tal van kleine satellieten omheen cirkelen. Dat zijn de studies, de theoretische modellen, de eerste schetsen, de experimenten, de prototypes en zo meer. Deze satellieten zijn met elkaar verbonden en helpen ons de ontstaansgeschiedenis van de uiteindelijke moederplaneet — het kunstwerk — zo scherp mogelijk in beeld te brengen.
Door de omvang en de diepgang van Panamarenko's oeuvre was het een nauwelijks te volbrengen opdracht om het volledige universum, met alle planeten en satellieten, in één tentoonstelling in kaart te brengen. Bepaalde planeten uit zijn oeuvre vertonen echter duidelijke verwantschappen, waardoor we denkbeeldige lijnen en zones konden onderscheiden die op hun beurt herkenbare sterrenbeelden of clusters vormden. In een poging om het gehele oeuvre zo overzichtelijk mogelijk te maken, is getracht om die clusters chronologisch te ordenen.
In grote lijnen ging het eerst om de happenings en collages, daarna kwamen de poëtische of stille objecten, vervolgens de gevleugelde tuigen, de gemotoriseerde toestellen, de ruimtetuigen, de watertuigen en ten slotte de mechanische robots.