Tentoonstelling (Solo): Panamarenko Universum
03 October 2014 - 29 March 2015
M HKA, Antwerpen
Panamarenko Universum was de grote en eenmalige terugkeer van Panamarenko (°1940, Antwerpen) naar zijn geboortestad Antwerpen. De retrospectieve Panamarenko Universum onderzocht welke werken in welke samenhang een ruggengraat voor Panamarenko’s oeuvre konden vormen. Voor het eerst werd een thematische en chronologische structuur aangebracht in de veelheid aan tuigen en toestellen die Panamarenko tussen 1965 en 2005 maakte.
Wie vandaag Panamarenko’s oeuvre overschouwt, zal merken dat elk tuig of object een autonome planeet is, waar tal van kleine satellieten omheen cirkelen. Dat zijn de studies, de theoretische modellen, de eerste schetsen, de experimenten, de prototypes en zo meer. Deze satellieten zijn met elkaar verbonden en helpen ons de ontstaansgeschiedenis van de uiteindelijke moederplaneet — het kunstwerk — zo scherp mogelijk in beeld te brengen.
Door de omvang en de diepgang van Panamarenko's oeuvre was het een nauwelijks te volbrengen opdracht om het volledige universum, met alle planeten en satellieten, in één tentoonstelling in kaart te brengen. Bepaalde planeten uit zijn oeuvre vertonen echter duidelijke verwantschappen, waardoor we denkbeeldige lijnen en zones konden onderscheiden die op hun beurt herkenbare sterrenbeelden of clusters vormden. In een poging om het gehele oeuvre zo overzichtelijk mogelijk te maken, is getracht om die clusters chronologisch te ordenen.
In grote lijnen ging het eerst om de happenings en collages, daarna kwamen de poëtische of stille objecten, vervolgens de gevleugelde tuigen, de gemotoriseerde toestellen, de ruimtetuigen, de watertuigen en ten slotte de mechanische robots.
Media
-
Feltra , 1966
Panamarenko, Dr. Hugo Heyrman
Object , styropor, felt , 180 x 115 x 130 cm
-
Molly Peters , 1966
Panamarenko
Object , styropor, felt, metal , 138 x 134 x 63 cm
-
Botten met sneeuw [Boots with Snow] , 1966
Panamarenko
Object , leather boots and bag, wood, polyurethane , 24 x 37 x 20 cm, 28 x 25 x 28 cm, 18 x 44 x 23 cm
-
Magnetische schoenen [Magnetic Shoes] , 1966-1967
Panamarenko
Object , leather boots, electric wires, switches , 34 x 28.5 x 23 cm
-
Opgepast ! Bochten ! Blijf op het voetpad ! , 1967
Panamarenko
Multiple , offsetprint on chromecote , 58 x 76 cm
-
Walvis [Whale] , 1967
Panamarenko
Object , styropor, cellophane, tin , 102 x 34 x 136 cm
-
Krokodillen [Crocodiles] , 1967
Panamarenko
Object , sand, plastic wrap, cardboard, plastic tiles, cellophane, nets , 25 x 230 x 110 cm
-
Zwitserse fiets [Swiss Bicycle] , 1967
Panamarenko
Object , tin, cardboard, linen , 61.5 x 60 x 66 cm
-
Prova Car , 1967
Panamarenko
Object , tin, cellophane , 95 x 200 x 290 cm
-
Meikever [May-bug] , 1968
Panamarenko
Object , metal, glass, felt, wood, balsa, wire, polyester , 60 x 60 x 60 cm, 50.3 x 60 cm, 6 x 36.5 x 20 cm
-
Portable Air Transport I , 1969
Panamarenko
Object , metal, plastic, wood, fishing-net , 24 x 50 x 96 cm
-
Donderwolk [Thundercloud] , 1970-1971
Panamarenko
Object , aluminium, plastic, rubber, wood, felt, leather, perspex , 300 x 500 x 500 cm
-
Meikever (Salto Arte) [May-bug (Salto Arte)] , 1972
Panamarenko
Object , metal, wood, plastic, propeller, motor , 29 x 50 x 44 cm, box: 16.6 x 37.1 x 38 cm
-
Helikopter , 1973-1986
Panamarenko
Object , plastic, metal, wood, felt, paint; along with a display case with various objects , 100 x 900 x 500 cm
-
Deltavliegtuig P-1 (Piewan) [Deltaplane P-1 (Piewan)] , 1975
Panamarenko
Object , aluminium, wood, perspex, rubber, metal , 65 x 495 x 260 cm
-
Umbilly I , 1976
Panamarenko
Object , steel, wood, tin, plastic, japanese paper, rubber, glass fibre, epoxy, nylon , 238 x 440 x 222 cm
-
Umbilly (Detail) , 1976
Panamarenko
Object , steel, wire, nylon, glass fibre, epoxy , 43 x 268 x 82 cm
-
100.000 Revoluties/Minute Jet Turbine [100,000 Revolutions/Minute Jet Turbine] , 1976-1993
Panamarenko
Object , mixed media , 60 x 40 cm, 42 x 18 x 5.5cm
-
Reis naar de sterren [ Voyage to the Stars] , 1979
Panamarenko
Multiple , iron, copper, wood and electric motor , 22 x 41 x 55 cm
-
Magnetische velden [Magnetic Fields] , 1979
Panamarenko
Object , table, capacitors, copper coils, metal disc with honeycomb motif , 109.8 x 76 x 77 cm
-
Vliegende schotel [Flying Saucer] , 1979
Panamarenko
Object , cardboard base with two copper coils, plexiglas flying saucers with eight magnets, compass and a typed, signed and dated statement , 64.5 x 66.4 x 42.9 cm
-
Magnetische Vliegende Sigaar [Magnetic Flying Cigar] , 1980
Panamarenko
Drawing
-
Vliegpak 50 PK 20kg [Flying Suit 50 h.p. 20kg] , 1981
Panamarenko
Drawing , colour drawing , 29 x 33 cm
-
DROMA , 1982
Panamarenko
Object , metal, electric motor, magnets, electric cable , 15.2 cm, 36.5 cm
-
The Aeromodeller , 1984
Panamarenko
Object , cellophane, balsa, copper wire, propellers in wood and plastic , 48 x 107 x 34 cm
-
The Aeromodeller , 1984
Panamarenko
Object , metal, cellophane, wood, plastic, wire , 50 x 100 x 40 cm
-
Grote Plumbiet [Big Plumbite] , 1984
Panamarenko
Object , metal plates, magnet , 110 x 180 x 180 cm, 2 x (150 cm), 150 x 150 cm
-
Reis naar de sterren II [ Voyage to the Stars II] , 1985
Panamarenko
Multiple , ink, paper, plastic , 60 x 90 cm
-
Chambres d'Amis , 1986
Panamarenko
Object , wicker, paper, coconut mat , 97 x 105 x 67 cm
-
Pastille Motor n°9 , 1987
Panamarenko
Object , metal, metal stand , 40 x 30 x 30 cm
-
Pastille Motor n°5 , 1987
Panamarenko
Object , aluminium, metal, plastic, bakelite , 137 x 40 x 40 cm, 200 x 200 x 300 cm
-
Le Garage des Alpes , 1989
Panamarenko
Object , wood, metal , 116 x 258 x 136 cm, 45.5 x 143 x 84 cm
-
Dubbele zeppelin , 1990
Panamarenko
Object , wood, plastic, metal, pvc, nylon, rope , 56 x 160 x 40 cm
-
Big Elbow (Razmo Special) , 1990-1992
Panamarenko
Object , metal, wooden propeller, belt , pedals with cycling shoes, tape and float , 25 x 120 x 60 cm
-
The Portuguese Man of War , 1990
Panamarenko
Object , diving gear on a metal table, plexiglas, rubber neck ring, batteries, tape, air pump with pressure gauge, electrical cable and belt with lead , 126 x 63 x 53 cm
-
Puk Bot , 1991
Panamarenko
Object , 12 solar cells, tape, beads , 23 x 35 x 10 cm
-
K2. The 7000-Meter High Flying Jungle and Mountain Machine , 1991
Panamarenko
Object , aluminium, styropor, polyurethane, nylon, kevlar, rubber, perspex, felt , 90 x 215 x 330 cm
-
V1 Barada Jet , 1991
Panamarenko
Object , metal, balsa, felt , 105 x 250 x 308 cm
-
Maquette van Scimitar [Model of the Scimitar] , 1992
Panamarenko
Object , metal, rubber, nylon, tape, styropor, balsa , 56 x 220 x 113 cm
-
Toymodel of Space , 1993
Panamarenko
Object
-
Knikkebeen [Crooked Leg] , 1994
Panamarenko
Object , aluminium, leather,motor , 170 x 100 x 210 mm
-
Dubbele Papaver , 1995
Panamarenko
Object , wood, parchment, plastic, string , 70 x 100 x 80 cm
-
PAHAMA, Spitsbergen, Nova Zemblaya , 1996
Panamarenko
Object , steel, plexiglas, engine, generator, video camera, monitor, switchboard , 600 x 210 x 370 cm
-
Super Pepto Bismo , 1996
Panamarenko
Object , twelve propellers, engine, electric ignition, drive belts, metal, leather belt , 100 x 150 x 80 cm
-
Katapult Max [Catapult Max] , 1997
Panamarenko
Object , wood, metal, elastic rubber, nylon, felt , 200 x 300 cm
-
Hazerug [Hareback] , 1997
Panamarenko
Object , motor, kevlar, expoxy, plastic, propeller, felt, metal , 90 x 70 x 50 cm
-
Grote Quadru Flip-Flop [Big Quadru Flip-Flop] , 1998
Panamarenko
Object , metal, epoxy , 60 x 168 x 300 cm
-
Cacao , 2000
Panamarenko
Object , wood, plastic, cord , 78 x 122 x 60 cm
-
Raven's variable matrix , 2000
Panamarenko
Object , motor, aluminium, felt, polycarbonate , 165 x 510 x 364 cm
-
Monocedo , 2000
Panamarenko
Object , wood, plywood, rubber, textiles, adhesives, styrofoam, motor, silencers, rotor blade , 130 x 240 cm
-
Boela Matari , 2001
Panamarenko
Object , wood, metal, clay, electric cells , 30 x 40 x 15 cm
-
Persis Clambatta II , 2001
Panamarenko
Object , wood, clay, solar cells, electrical cells , 29 x 39 x 15.5 cm
-
Bing of the Ferro Lusto , 2002
Panamarenko
Drawing
-
Bing of the Ferro Lusto (model) , 2002
Panamarenko
Object , painted epoxy, 4 electric motors, presented on a wooden base , ø 110 cm
-
Papaver [Poppy] , 2002
Panamarenko
Object , plastic, pvc, tape, rope, wooden propeller, anchor , 60 x 60 x 100 cm
-
Bing of the Ferro Lusto (model) , 2002
Panamarenko
Object , metal, painted epoxy, 4 electric motors, presented on a metal standard , 60 x 110 cm
-
Bing of the Ferro Lusto (model) , 2002
Panamarenko
Object , original model in epoxy, resin, electric motor, presented on a metal base , 160 x 130 cm
-
Scotch Gambit (prototype) , 2003
Panamarenko
Object , mixed media , 64 x 29 x 41 cm
-
IJsvogel , 2003
Panamarenko
Drawing , paper , 127.5 x 180 cm
-
Pepto Bismo , 2003
Panamarenko
Object , bronze, 6 engines, propellers , 185 x 145 x 70 cm
-
Bing II , 2003
Panamarenko
Object , metal, balsa wood, plexiglas , 150 x 300 cm
-
Vogelmarkt [Bird Market] , 2004
Panamarenko
Installation , installation with three tables with sunshade, three walking chickens , 200 x 250 x 100 cm
-
Noordpool Arlikoop , 2004
Panamarenko
Multiple , inkjet print, polyester coated canvas , 136 x 102 cm
-
Arlikoop , 2004
Panamarenko
Object , polystyrene, metal, optical lens, electric motor, servos , 117 x 28 x 26 cm
-
Brazil , 2004
Panamarenko
Object , 130 x 100 x 650 cm
-
IJsvogel , 2004
Panamarenko
Object , pvc, aluminum, iron, tape, nylon , 260 x 900 x 400 cm
-
Cocotaxi bis , 2005
Panamarenko
Object , metal, wood, clay, silver paint, electric motor and battery , 33 x 16 x 19 cm
-
Panamarenko Universum , 2014
Panamarenko
Book , ink, paper , 30.6 x 23.5 cm, 223 p., language : English, publisher : Museum van Hedendaagse Kunst & Ludion, ISBN : 9789491819209
-
Panamarenko Universum , 2014
Panamarenko
Book , ink, paper , 30.6 x 23.5 cm, 223 p., language : Dutch, publisher : Museum van Hedendaagse Kunst Antwerpen & Ludion, ISBN : 9789491819193