Panamarenko

1966-1967

Object, 34 x 28.5 x 23 cm.
Materials: leather boots, electric wires, switches

Collection: Courtesy The Deweer Collection, Otegem (Inv. no. WV2).

De Magnetische Schoenen vormen een sleutelwerk uit Panamarenko's begin­periode. Het betreft de rekwisieten van een happening die voor het eerst wordt uitgevoerd in de KVS in Brussel in 1967. Later dat jaar wordt de happening nog eens over­gedaan in een studio van de toenmalige BRT voor het programma Echo. De schoenen, volgens Panamarenko militaire bottines uit het voormalige Oostblok, komen uit zijn moeders schoenwinkel Goliatje in de Offerandestraat te Antwerpen.

"Die schoenen waren heel sterk: langs de buitenkant met van dat broebel-leder, en met houten stoppen in het rubber van de zoo!, wat verwijst naar een oude techniek van achter het IJzeren Gordijn."

Panamarenko frequenteert in die tijd de Stock Americain, waar grote hoeveelheden Amerikaans oorlogsmateriaal tegen spotprijzen worden verkocht. Hij koopt er een aantal elektrische motoren, demonteert ze en haalt er de koperen statorwikkelingen uit. De magneten in de wikkeling last hij op een staafje en hij sluit er vervolgens elektriciteit op aan. Het resultaat was verbluffend. Als ge daarmee aan een stuk ijzer kwam, kreegt ge dat er met geen geweld meer af! In een groen rugzakje (waar militairen hun walkietalkies in bewaarden) zitten de loodbatterijen om de uitvinding van stroom te voorzien. Door de stroom in de magneten afwisselend aan en uit te schakelen, kon ik ondersteboven aan een stalen plafond hangen en rondstappen. Ik dacht: dat kan ik dan tenminste toch al. Dat was een begin, al een beetje zoals vliegen. 

(bron: Hans Willemse en Paul Morrens, in: 'Copyright Panamarenko', 2005)

Over M HKA / Missie

Het M HKA is een museum voor hedendaagse beeldende kunst, film en beeldcultuur. Het is een open ontmoetingsplaats van en voor de kunst, de kunstenaar en het publiek. Het M HKA ambieert een voortrekkersrol in Vlaanderen en een internationaal profiel voortbouwend op de Antwerpse avant-gardetraditie. Het M HKA overbrugt de verhouding tussen artistieke en brede samenlevingsvragen, tussen het internationale en het regionale, kunstenaars en publiek, traditie en vernieuwing, reflectie en presentatie. Centraal daarbij staat de collectie met verwerving, beheer en onderzoek.

Over M HKA Ensembles

Met M HKA Ensembles zetten we onze eerste voor het publiek zichtbare stappen in het digitale landschap. Ons doel is met behulp van nieuwe media de kunstwerken nog beter te kaderen dan we tot nu toe hebben kunnen doen.

De toepassing is volledig in het museum ontwikkeld en is toegankelijk via een breed gamma aan toestellen: smartphones, tablets en desktopcomputers.

Deze publieksversie is geen eiland op zichzelf, maar kadert binnen een groter digitaal geheel. De inhoud komt rechtstreeks uit de ensemblebank, een intern breed gedragen werkinstrument dat toelaat diverse betekenislagen te creëren rond de kunstwerken. Productie, curatoren, bemiddeling (maar ook externen): iedereen draagt bij. Op die manier kan de kennis van binnen het museum met een klik doorstromen tot in de zalen. Het M HKA is van plan deze oefening in transparantie de komende jaren met enthousiasme voort te zetten en nog meer uit te breiden.